Matcha Çayı
Matcha Nedir?
Matcha yeşil çayın toz halidir. Matcha çayını diğer yeşil çaylardan ayıran en önemli özellik ise
antioksidan miktarının çok yüksek oranda olmasıdır. Özel bir işlemden geçirilerek kurutulan ve toz
haline getirilen çay yaprakları, bu işlem sonrasında sade yeşil çaydan çok daha etkili hale gelir.
Matcha Çayı’nın Faydaları
Metabolizmayı hızlandırır. Harika bir enerji kaynağıdır; diğer enerji kaynaklarında olduğu gibi kalp
atışını yükseltmez, aksine kalp sakin bir durumdayken enerjimizi yükseltir.
Enerjimizi yükseltmesi, metabolizmayı hızlandırdığı anlamına geliyor. Peki, bu ne demek?
Metabolizmanın hızlanması demek, yağ yakımı demek. Yağ yakımı demek de kilo vermek demek.
Dolayısıyla, matcha’yı; kilo vermek, metabolizmayı hızlandırmak, enerjiyi yükseltmek, kanser gibi
hastalıklardan korunmak için iyi bir antioksidan kaynağı olarak her gün tüketmemiz öneriliyor.
1-Kanser Önleyici
Yeşil çay, vücudu tehlikeli serbest radikallerden koruyan kateşin denilen güçlü antioksidanlar
içerir. Yeşil çayın içerisinde bulunan en güçlü kateşin ise kuvvetli bir anti-kanserojen olduğuna
inanılan Epigallocatechin gallate (EGCG) ‘dır.
2-Yaşlanma Karşıtı
Dünyada en uzun süre yaşayan insanların olduğu bölge Okinawa, Japonya’dır. Okinawa insanlarının
uzun yaşam süresinin ise düzenli olarak matcha çayı içmelerine bağlanmaktadır.
Matcha çayı Japonya’daki en popüler yeşil çaydır. İltihaplarla, oksidasyonla ve yaşlanmayla
savaşma özelliklerinden dolayı tüm dünyadaki popülerliğini hızla artırmaya başlamıştır.
3-Kolesterolü Düşürür
Yapılan araştırmalarda, düzenli olarak matcha çayı içenlerin LDL (kötü) kolesterolü içmeyenlere
oranla daha düşük ve HDL (iyi) kolesterolün ise daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
4-Kalori Yakar
Matcha çayı içmenin bir diğer faydası ise metabolizmayı diğer çaylara göre 4 kat fazla artırmasıdır.
Yapılan bir çalışmaya göre egzersizden hemen önce içilen matcha çayı, egzersiz esnasındaki kalori
yakma oranını %8-10’dan %35-43’e çıkarmaktadır.
Matcha çayının, yeşil çayın yapraklarının gölgede bekletilerek elde edildiğini ve bu yüzden klorofil
oranının yüksek olduğunu belirtmiştik. Yüksek klorofil oranı demek vücut için kanı temizleyen
mükemmel bir detoks özelliği demektir. Matcha çayı aynı zamanda ağır metallerin ve kimyasal
toksinlerin doğal yollarla vücuttan atılmasında da güçlü bir etkiye sahiptir.
6-Hafıza ve Konsantrasyonu Güçlendirir
Matcha çayı diğer yeşil çaylara göre 5 kat daha fazla L-theanine içermektedir. L-theanine, dopamin
ve serotonin hormonlarının salgılanmasını sağlamaktadır. Bu iki hormonun özelliği ise hafızayı
güçlendirmek, daha iyi konsantrasyon sağlamak ve ruh halini olumlu yönde artırmaktır. L-theanine
ayrıca stres azaltmada olumlu bir etkiye sahip olabilir:2007’de Japon araştırmacılar L-Theanine’in
yeşil çay yapraklarında bulunduğunu buldular.
7-Enerji verici
Bütün yeşil çaylarda olduğu gibi matcha çayının içinde de kafein bulunmaktadır. Ancak burada
bulunan kafein, kahvelerin içinde bulunana göre daha sağlıklıdır. Theophlline olarak bilinen
kafeinin bu özel formu enerji seviyesini ters bir etki olmadan sürdürür.
8-Neden AntioksidanNeden Matcha Çayı?
Antioksidanlar, UV radyasyonunun vücuttaki negatif etkileriyle savaşan, genç görünümlü cilt veren
ve hayati tehlike oluşturabilecek hastalıkları önleyebilen sihirli bir besin ve enzimlerdir.
Antioksidanlar, sağlık bilincine sahip bireylerin çiğ meyvelerden, yeşil sebzelerden ve bitter
çikolatadan almaya çalıştıkları besinlerdir. Matcha çayının sağladığı en önemli avantaj ise bir
bardağındaki antioksidan oranı diğer antioksidan sağlayan besinlere göre 5 kat fazla olmasıdır.
Matcha çayının yan etkileri
Çok güçlü etkilere sahip olan matcha, bazı özel durumlarda istenmeyen etkilere neden olabilir.
Özellikle demir eksikliği, reflü ve böbrek hastalıkları gibi durumların varlığında matcha çayı
tüketilmemesi önerilir. Günde iki bardaktan fazla matcha çayı içilmemesi tavsiye edilir.
Matcha Çayı Nasıl Hazırlanır?
Birinci adım:
2 gram (200 ml su için) matcha çayını küçük bir elek
kullanarak bir kâseye eleyiniz.
İkinci adım:
Yaklaşık 80-85oC deki suyu önce az bir miktarda
dökünüz.
Üçüncü adım:
Bambu çırpma teli kullanarak köpük haline gelene
kadar zikzak şeklinde çırpınız.
Dördüncü adım:
Su ilaveleriyle birlikte çırpmaya devam ediniz.
Çay olarak özel bir yöntemle demlenip içilen matcha, aynı zamanda sütlü çay karışımlarında, milk
shake ve smoothie gibi içeceklerde; kek, kurabiye ve çeşitli tatlı tariflerinde de kullanılabilmektedir.
Bir fincan matcha çayı demlemek için gerekli malzemeler:
Kaynatılıp dinlendirilmiş bir fincan su
Bir çay kaşığı dolusu matcha tozu
Eğer seramik kabınız ve chasen’iniz yoksa, büyükçe bir cam kasede de karışımı çırparak
hazırlayabilirsiniz. Ağzı kapalı termos gibi bir kabın içinde çalkalamak da benzer bir etkiyi
sağlayabilir. Hazırlanan matcha çayı, soğutmadan içilmelidir.
Matcha latte nedir?
Matcha çayının süt ile hazırlanmış haline matcha latte denir. Evde hazırlamak için, karıştırarak
hazırladığınız matcha çayının üzerine yarım çay bardağı kadar ısıtılmış süt ilave edilir. İnek, keçi,
badem, soya sütü gibi seçeneklerden herhangi birini tercih edebilirsiniz.
Chado
Chado: Bamboo Whisk, Japon çay seremonilerinde çok özel bir yeri olan yeşil Matcha çayını iyi bir
şekilde karıştırabilmek için kullanılmaktadır. Bamboo Whisk, Chasen olarak da bilinmektedir. Tek
parça bambudan elde edilen bamboo whisk, geleneksel yöntemlerle yapılan ince bir el işçiliği
ürünüdür.
Bamboo whisk’ler üzerindeki her bir uca “prong” adı verilir ve “prong” sayısı ne kadar çoksa, whisk
karıştırma işlemini o kadar iyi yapar.
Matcha çayı hazırlarken kullandığınız bamboo whisk’i doğru kullanabilmek ve uzun ömürlü
olmasını da sağlamak için dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var.
Matcha’yı karıştırmadan önce çayı hazırlayacağınız kase içerisine bir miktar ılık su koyup bamboo
whisk’i bu su içerisinde beş on saniye bekletin. İlk kullanımdan önce bunu yaptığınızda bamboo
whisk’in ortasındaki burulmuş bölge biraz gevşeyecek ve dış kısmındaki kıvrılmış uçlar da
düzleşecektir.
Matcha’yı çırparken bamboo whisk’i fazla bastırmadan sadece kasenin tabanına sürtecek kadar
temas ettirmeniz yetelidir. Bu sayede bambu karıştırıcının uçları da hasar görmemiş olur.
Matcha’nın çırpılması bittikten sonra üzerindeki çayın kurumasına izin verilmeden ılık sudan
geçirilir ve hafifçe sallanarak üzerindeki fazla su kalıntıları uzaklaştırılır. Eğer bamboo whisk’i
orijinal kutusunda veya başka herhangi bir kutu içerisinde saklıyorsanız tamamen kurumandan bu
kutunun içerisine koymayın.
Gölgelendirme
Çay ocaklarının gölgelenmesi, pirinç samanı veya bataklık sazları (geleneksel uygulama) ya da
modern bir naylon örgüyle yapılabilir. Matcha yaprakları toplanmadan 15-30 gün öncesinde bu
bitkiler güneş görmeyen, gölge bir ortama alınırlar. Bu gölgelendirme işlemi yeşil çayın kalitesinde,
lezzetinde ve besin içeriğinde inanılmaz bir rol oynar. Bitkinin daha fazla klorofil üretmesi sağlanır.
Üretilen bu klorofil ise yaprakların çok daha yeşil olmasını sağlar. Ayrıca yapraklara parlaklık verir.
Sürgün araları 40-45 gün olmalıdır.
Matcha tozuna bakıldığında açık ancak parlak bir rengi olduğu görülecektir. Fosforlu gibi bir renk
olan matcha tozu bu şekilde de benzerlerinden ayrılır. Gyokura cinsi ağacın yaprakları toplanarak
buhara maruz bırakılır. Daha sonra kurutulan yapraklar sap, damar ve diğer hususlardan ayrılır. Bu
aşamadan sonra bitkinin yalnızca yüzde onu kalacaktır. Bu nedenle çay oldukça zahmetli bir
süreçten geçer ancak az ürün elde edilir.
1) aysetolga.com/matcha-latte-tarifi
2) naturallivingideas.com/matcha-green-tea/
3) hthayat.haberturk.com/saglik/organik/haber/1061331-matcha-cayi-nedir
4) chado.com.tr/magaza/demlikler/bamboo-whisk/
5) organicmatcha.pl/en/info/9-matcha-composition-and-nutrition